Dit artikel is overgenomen van logistiek.nl . Klik hier voor het origineel
De Zero Emission Truck Academy (ZETA) in Zeeland vormt een mooi voorbeeld van regionale innovatie en samenwerking binnen de transportsector, gericht op de transitie naar emissievrije voertuigen. Rick Suurmond, projectmanager van kartrekker Zeeland Connect, partner Impuls Zeeland, benadrukt het enthousiasme en de groeiende interesse onder lokale transportbedrijven. Al meerdere klassen hebben de academy inmiddels succesvol afgerond en een nieuwe groep is onlangs van start gegaan. Dit wijst volgens Suurmond op een onverminderde belangstelling, mede gestimuleerd door mond-tot-mondreclame en een vorm van ‘fear of missing out’ (FOMO).
De energietransitie is ingrijpend voor de transportsector en biedt veel onzekerheden. Transportbedrijven in Zeeland gaven aan te willen verduurzamen, maar niet weten hoe te starten. Dit komt volgens Jo-Annes de Bat, gedeputeerde van de Provincie Zeeland, mede door onzekerheid over de beschikbaarheid van voertuigen, de prestaties van de voertuigen, het Europese beleid en vooral een gebrek aan kennis van de materie. Zeeland Connect – partner van de provincie Zeeland – heeft daarom Hytruck Consult & Partners (HCNP) de opdracht gegeven om een integrale, objectieve cursus over energietransitie voor de logistieke sector te ontwikkelen. En zo is de Zero Emission Truck Academy (ZETA) geboren. De Bat is trots op het eindproduct, waarin volgens hem belangrijke vragen voor ondernemers beantwoord worden.
Netwerken
De vijfdaagse cursus biedt volgens projectmanager Suurmond niet alleen waardevolle inhoudelijke kennis, maar het fungeert ook als een netwerkmogelijkheid voor deelnemende bedrijven om verdiepende gesprekken te voeren en ervaringen uit te wisselen. De nadruk ligt op het gezamenlijk navigeren naar emissievrije transportoplossingen, waarbij de diversiteit van de deelnemers – rijp en groen – bijdraagt aan een rijke uitwisseling van kennis en ervaringen. Deze collectieve reis benadrukt het adagium dat samenwerken leidt tot grotere vooruitgang dan individuele inspanningen. Het unieke Zeeuwse karakter, met zijn hechte gemeenschap en gedeelde (vak)taal, speelt hierin een versterkende rol zegt Suurmond.
BEKIJK OOK
Masterclass over zero emission trucks meteen al succesvol
FOMO
Zero Emission Truck Academy
De academy blijkt mateloos populair. Bedrijven variërend van kleine ondernemingen met slechts een paar vrachtwagens tot grote bouwbedrijven met een omvangrijk wagenpark sluiten zich aan. De eerste twee klassen hebben de cursus inmiddels succesvol afgerond, een volle derde klas is inmiddels van start en de voorlopig laatste klas – die start per 2 april – stroomt ook al vol, met grote landelijke namen als AB Texel en Daily Logistics Group (DLG) die veel in Zeeland opereren. Suurmond: “Er is onverminderde interesse voor. Dat is mede gestimuleerd door mond-tot-mondreclame, wat een vorm van ‘fear of missing out’ (FOMO) bij bedrijven creëert, die zien dat hun regionale concurrenten deelnemen.”
In vijf volle dagen leren de Zeeuwse bedrijven tijdens de ‘Zero emission truck academy’ (ZETA) alle ins en outs over zero-emissietransport. De academy bestaat uit een reeks masterclasses, georganiseerd door Stedin, Provincie Zeeland, Stichting Publieke Belangen, Zeeland Connect en Hytruck Consult & Partners (HCNP). Tijdens de lessenreeks krijgen deelnemers voorlichting en persoonlijke begeleiding om de omschakeling naar zero-emissievoertuigen efficiënt en effectief uit te kunnen voeren.
Tijdens de opleiding komen onder andere de verschillende zero-emissie voertuigen (elektrisch en waterstof, inclusief technische specificaties) aan bod, evenals laadinfra met benodigde netwerkaansluiting, energie (opwekking, opslag en management), ritplanning; kosten en opbrengsten (TCO vergeleken met dieselvoertuigen), omgevingsmanagement, subsidies en netcongestie.
Het is de bedoeling dat de deelnemers na afloop voldoende kennis en inzicht hebben om verantwoorde beslissingen te nemen over de verduurzaming van het eigen wagenpark in de komende jaren. Deze besluiten kunnen ze dan nemen mede op basis van hun bedrijfsspecifieke transitieplan tot 2030 dat ze tijdens de masterclass maken.
De opleiding kost 4.500 euro, maar ondernemers kunnen de masterclass met korting volgen. De Stichting Zeeuwse Publieke Belangen en de Provincie Zeeland subsidiëren beide 1.000 euro voor ieder bedrijf dat zich aanmeldt.
Transitie naar emissievrij transport
Er wordt tijdens de opleiding (zie kader) ook ingegaan op de uitdagingen die deelnemende bedrijven ondervinden, zoals de tijd en de relatief vroege fase waarin de transitie naar emissievrij transport zich bevindt. Desondanks benadrukt Suurmond dat het nooit te vroeg is om te leren. “Met de truck academy stellen we ondernemers in staat om zich goed voor te bereiden en de kansen die deze transitie met zich mee gaat brengen, optimaal te benutten.” Femke van ’t Veer, directeur van internationaal transportbedrijf Traveo, bekent dat elektrificatie wel nog een ver-van-mijn-bed-show voor het bedrijf was. Toch meldde ze zich aan voor de derde klas van de ZETA. “Uiteindelijk krijgen we als transporteurs allemaal met de transitie van diesel naar elektrisch te maken. Op lange termijn kunnen we hier niet onderuit. Het is belangrijk om hierover kennis op te doen, zodat je niet voor het blok staat als er daadwerkelijk stappen genomen moeten worden.”
CO2-reductie
Door aan te sluiten bij de ZETA hoopt Van ’t Veer een duidelijker beeld te krijgen van de mogelijkheden op het gebied van CO2-reductie. “Ik geef eerlijk toe dat ik wat sceptisch was van te voren, maar de cursus heeft me tot nu toe positief verrast. De inhoud is interessant en divers. Mede ook doordat je met verschillende ondernemers bij elkaar zit die ieder in een eigen vakgebied zitten, maar wel allemaal tegen dezelfde problemen aanlopen met betrekking tot de transitie. Het is mooi om te zien dat toch al veel ondernemers stappen hebben genomen, zo kunnen er al wat ervaringen gedeeld worden en gaat het onderwerp ook meer leven.”
‘Begin op tijd’
Dat beaamt André de Keijzer, directeur van Geuze Transport en deelnemer aan klas 2. Hij vond het de investering meer dan waard. “Je kunt veel van elkaar leren. Ook als je kijkt naar de toekomst. Gaat iedereen zelf het wiel uitvinden of steken we de koppen bij elkaar en onderzoeken we wat samen kunnen doen?” Als tip naar andere ondernemers wil De Keijzer meegeven dat je op tijd moet beginnen. “Het zijn lange en kostbare trajecten. Probeer niet in diesel te blijven te denken en denk in mogelijkheden. De hele energietransitie gaat gewoon door, die trein is niet te stoppen, ook al zijn er natuurlijk nog een aantal flinke hobbels te nemen.” Eén belangrijke hobbel waar hij op doelt is de netcongestie in Zeeland. Momenteel is Zeeland ‘rood’ en worden alle netverzwaringen en uitbreidingen boven de 3×80 ampère afgewezen. Daar wordt tijdens de opleiding ook extra aandacht aan besteed, vertelt Suurmond. “Als je straks een elektrische truck koopt, maar hem vervolgens niet op kunt laden, dan heb je er nog niets aan.”
BEKIJK OOK
Eric Beers (HCNP): ‘We willen maximaal bijdragen aan de transitie’
Informeren en voorbereiden
De academie speelt volgens de projectmanager ‘een cruciale rol’ in het informeren en voorbereiden van bedrijven op de aankomende veranderingen. Hierdoor zijn ze ook beter gepositioneerd om hun concurrentiepositie te verdedigen en niet onvoorbereid worden geconfronteerd met onvermijdelijke aanpassingen. “We hoeven in Zeeland niet per se voorop te lopen. Maar ik vind het persoonlijk heel belangrijk dat we, als het spel straks echt begint, niet achteraan bungelen. Je kunt jezelf er niet vroeg genoeg op voorbereiden. Dat is ook het belang van de ZETA voor de provincie Zeeland: een goed voorbereide logistieke sector.”
Calimero-effect
Suurmond is van mening dat er in Zeeland vaak nog een soort Calimero-effect heerst. “Er wordt gedacht ‘wij zijn klein, laat de rest van Nederland maar vooroplopen en dan kijken we wel waar we bij aansluiten of niet’. We zijn inderdaad klein als provincie. Maar als je groot bent, dan ben je traag en log. Terwijl als je klein bent je snel en wendbaar bent. Dus laten we – juist als kleintje in Nederland – ook van die factoren gebruikmaken. Blijkbaar kunnen wij heel pragmatisch en snel – door goed samen te werken – hele mooie dingen bereiken. Er zit heel veel kracht in het gezamenlijk klein zijn.” De pioniersgeest van de eerste deelnemers, die hun nieuwsgierigheid boven financiële overwegingen stelden, wordt door Suurmond geprezen. Dat benadrukt ook het belang van de academie voor de transportsector in Zeeland.
Zero Emission Van Academy (ZEVA)
Op basis van de ervaringen van de deelnemers van de ZETA kwam bij Zeeland Connect het verzoek binnen van bedrijven met veel bedrijfswagens (vans) om een vergelijkbare cursus voor die doelgroep te ontwikkelen. Deze is momenteel in de maak en zal in maart starten met het werven van deelnemers. Tijdens drie middagen zullen de deelnemers alle ins-en-outs leren met betrekking tot de transitie naar zero-emissiebestelauto’s.
Kracht van sociale innovatie
De toegevoegde waarde van ZETA ligt volgens Suurmond bovendien in het creëren van een blijvende gemeenschap van bedrijven die elkaar ondersteunen in deze transitie. Het project belichaamt de kracht van sociale innovatie. Het toont hoe regionale samenwerking en onderwijsinitiatieven een belangrijke rol kunnen spelen in de voorbereiding op – en navigatie door – de transitie naar duurzamere transportmethoden. De terugkomdag in juni met alle zestig deelnemende bedrijven – een soort follow-up gericht op financieringsaspecten van de overgang naar emissievrij transport – onderstreept voor de projectmanager de noodzaak van voortdurende ondersteuning en samenwerking binnen de sector. “We willen de transporteurs binnen deze community vasthouden naar de toekomst toe, want we hebben elkaar hard genoeg nodig als we stapsgewijs steeds dichterbij dat moment komen waarop we echt overgaan.”
‘Transporteurs zijn net oesters’
De ZETA is in principe bedoeld voor bedrijven uit de provincie, maar in sommige klassen zaten ook een vertegenwoordiger van truckfabrikanten, zoals Louwman en Bluekens. Daar waren met name de trainers in eerste instantie echt niet happig op, zegt Suurmond. Dit omdat transporteurs een soort oesters zijn die je heel langzaam en moeilijk open krijgt. “En als er dan een fabrikant bij zit, dan sluiten ze zich weer en dan krijg je er nooit meer iets uit”, lacht hij. De inclusie van de vertegenwoordigers heeft echter geleid tot waardevolle interacties en leerervaringen voor alle betrokkenen. Dit benadrukt volgens Suurmond ook het belang van een inclusieve aanpak, want de gehele keten is immers in transitie.
Toen Suurmond vorig jaar met de ZETA begon leek het volgens hem een relatief klein project met beperkt bereik te worden. “Financieel is dit natuurlijk geen miljoenenproject, maar de impact van dit project is echt niet te onderschatten. Dat had ik op voorhand nooit gedacht. Het biedt alleen maar heel veel perspectief voor de transportsector in Zeeland naar de toekomst.”
